İranlı muhalifler, liderin ölümünün, onun yönetimi altındaki devlet tarafından işlenen zulümlerin sorumluluğundan kaçmasına izin verdiğini savunuyor.
İnsan hakları grupları ve göçmen muhalif gruplar, helikopter kazasında hayatını kaybeden İran Devlet Başkanı İbrahim Raisi'nin onlarca yıldır İslam Cumhuriyeti'nin önde gelen isimlerinden biri olarak işlediğini söyledikleri suçlardan dolayı hiçbir zaman adalete kavuşmadığını söyledi.
Norveçli İran İnsan Hakları grubunun direktörü Mahmoud-Amiry Moghaddam, AFP'ye İbrahim Raisi'nin “suçluların yargısal cezasızlığının ve kökleri İslam cumhuriyeti sisteminden kaynaklanan hesap verebilirlik eksikliğinin sembolü” olduğunu söyledi.
Moghaddam, lideri hakkında “İnsanlığa karşı suçlardan yargılanmalı ve kırk yıl boyunca işlenen sayısız zulümden dolayı gerekli süreçte sorumlu tutulmalıydı” dedi. Ekledi.
Devrik İran Şahı'nın oğlu ve yurtdışındaki İran diasporasının önde gelen muhalif isimlerinden biri olan Rıza Pehlevi de liderin ölümü nedeniyle şükranlarını dile getirerek şunları söyledi: “Onunla dayanışma içerisindeyim ve kurbanlarına ve İran milletine şükranlarımı sunuyorum. Tek üzüntüsü İslam Cumhuriyeti'nin çöküşünü görecek ve işlenen suçlardan dolayı yargılanacak kadar uzun yaşayamamış olmalarıdır.” “Bu bir hakaret.” Sözleriyle değerlendirdi.
“Annenin Yeminli Şefinin Mirası”
İran'daki insan hakları ihlallerinin hesap verebilirliği için mücadele eden İran için Adalet grubunun kurucularından Shadi Sadri, aralarında Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Charles Michel'in de bulunduğu bazı Batılı isimleri kınadı ve İran için başsağlığı diledi. Cumhurbaşkanı ve Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahian.
Sadri, AFP'ye verdiği demeçte, “Bu tür eylemler, sayısız insan hakları ihlali mağduru tarafından ihanet olarak algılanıyor ve İran halkının uluslararası topluma karşı hayal kırıklığını derinleştiriyor.” dedi.
Uluslararası Af Örgütü'nün de aralarında bulunduğu insan hakları grupları uzun süredir Raisi'yi, 1988'de birçoğunun yasadışı isyancı grup Halkın Mücahidleri üyesi olduğundan şüphelenilen binlerce siyasi mahkumun infazını onaylayan dört kişilik bir “ölüm komitesi”nin parçası olmakla suçluyor. . İran (IHM).
UST'nin siyasi kanadı olan İran Ulusal Direniş Konseyi lideri Meryem Rajavi, “Annelerin ve idam edilenler için adalet arayanların laneti ile İran halkının ve tarihinin laneti, İran'ın mirasıdır” dedi. başkan).”
Dini lider Ayetullah Ali Hamaney'in olası halefi olarak görülen Reisi, ölümünden önce ölüm cezalarının uygun olduğunu savunmuş ancak kişisel sorumluluğunu kesin bir şekilde reddetmişti.
“Onun ölümü daha fazla baskı ve zulme alet edilmemelidir.”
New York merkezli İran İnsan Hakları Merkezi'nin genel müdürü Hadi Ghaemi şunları söyledi: “Lider, devlet politikalarını eleştirmeye cesaret eden insanları hapseden, işkence eden ve öldüren bir sistemin direğiydi.” dedi.
“Onun ölümü, işlediği çok sayıda suçun ve kendi yönetimi altındaki devletin işlediği zulmün sorumluluğundan kaçmasına olanak sağladı.” Ghaemi, İran'ın dini lideri Raisi'nin ani kaybının yarattığı şoku atlatmaya çalışması nedeniyle sivil toplum üzerinde yeni bir baskı oluşma riski olduğu konusunda uyardı.
Ghaemi, “Şu anda önemli olan şey, uluslararası toplumun İslam Cumhuriyeti'nin bu anı İran halkına daha fazla baskı ve baskı uygulamak için kullanmasına izin vermemesidir” dedi. Ekledi.
Son haftalarda İranlı yetkililer, Mahsa Amini'nin ihlal iddiaları nedeniyle tutuklanmasının ardından gözaltındayken öldürülmesinin tetiklediği 2022 protestolarının ana odak noktası olan, kadınlara yönelik zorunlu kıyafet kurallarının uygulanmasını hızlandırdı.
1989'da Tahran başsavcılığına, 2004'te ise yargı başkan yardımcılığına terfi eden ve 2009'da kitlesel protestoları bastırmak da dahil olmak üzere on yıl boyunca bu görevde kalan Raisi, 2019'da yargının başına, 2021'de de cumhurbaşkanı oldu.
İnsan hakları gruplarına göre, 2022'de yönetimi yüzlerce kişinin ölümüne yol açan kadınların öncülüğündeki protestoları sert bir şekilde bastırdı.
Bu yılın başlarında bağımsız bir Birleşmiş Milletler araştırma heyeti, Raisi yönetiminin protestoları “şiddetle bastırarak” ve kadınlara karşı ayrımcılık yaparak insanlığa karşı suç işlediğini tespit etti.
Eylül 2020'de yedi BM özel raportöründen oluşan bir grup İran hükümetine bir mektup yazarak cinayetlerin hesap verilmesini talep etti ve “durumun insanlığa karşı suç teşkil edebileceğini” belirtti. dedi.