Gıda endüstrisi temsilcileri, 30 Nisan'da yürürlüğe girecek yeni kuralların İngiltere'nin yiyecek ve içecek çeşitliliğini bozma riski taşıdığına dikkat çekiyor.
İngiltere 2016 yılında Avrupa Birliği'nden ayrılma yönünde oy kullandı ancak tedarik zincirlerini düzenleme ve gümrük sınırlarını oluşturma görevinin büyüklüğünden dolayı ancak bu yıl yeni kurallar belirledi.
31 Ocak'tan itibaren Avrupalı soğutulmuş ve dondurulmuş et, balık, peynir, süt ürünleri ve bazı kesme çiçek ihracatçılarının bir veteriner veya fabrika müfettişi tarafından imzalanmış bir sağlık sertifikası ibraz etmesi gerekiyor. Birleşik Krallık'taki küçük perakendeciler ve toptancılar, bunun malların varışını haftalarca geciktirebileceğini söylüyor.
Artık 30 Nisan'dan itibaren fiziki kontroller ve yüksek ücretler başlayacak. İhracatçılar, yeni uygulamayla birlikte kaliteli “zanaatkar” gıdaların yani geleneksel yöntemlerle elle üretilen tütsü et, peynir, makarna ve zeytinyağı gibi gıdaların çeşitliliğinin ve tazeliğinin sınırlı olacağı ve fiyatların artacağı konusunda uyarıyor.
“Küçük üreticiler pes edecek”
Birleşik Krallık'ta peynir ve süt ürünleri perakendecisi ve toptancısı olan La Fromagerie'nin sahibi Patricia Michelson şunları söyledi: “Yerel bölgelerinin dışında göremediğiniz harika şeyler yapan küçük, bağımsız üreticiler buluyoruz ve onları Türkiye'ye getiriyoruz. Londra ama bazıları evrak işlerini yapmak istemediği için işler giderek zorlaşıyor.” Karşılaştıkları durumu sözleriyle dile getirdi.
12.000 bağımsız gıda işletmesini temsil eden Guild of Fine Food'un genel müdürü John Farrand şunları söyledi: “Yalnızca çok büyük şirketler ve perakendeciler bu bürokrasi ve kontrollerin ölçeğiyle başa çıkabilecektir.” Yeni engellerin Birleşik Krallık'ın yiyecek ve içecek çeşitliliğini bozma riski taşıdığını vurguladı.
Farrand riski şu şekilde tanımlıyor: “Daha küçük üreticiler ve perakendeciler pes edecek ve biz de daha az seçeneğe ve daha az kaliteli yiyecek ve içeceğe sahip olacağız.” kendi sözleriyle açıkladı.
AB'den ithalat yapan şirketler Brexit'in işleri için bir felaket olduğunu bildiriyor.
Ocak ayındaki artan maliyetlere ek olarak şirketler, 30 Nisan'da başlayacak fiziksel kontrollerle ürünlerinin teslimat sürelerinin uzayabileceğinden korkuyor.
Şirketler, 30 Nisan'dan itibaren kar marjlarının en az yüzde 10 düşeceğini iddia ederek bunu tüketicilere yansıtmayı amaçlıyor.
İngiliz ticari ihracatçılarının 'eşitliği'
Hükümet, yeni kontrollerin hastalıkların ve zararlıların Birleşik Krallık'a girmesini önlemeye yardımcı olacağını söylüyor ve bunun İngiliz ihracatçılar için eşitlik anlamına geleceğini vurguluyor.
AB, 2021'de derhal kontrol kurallarını uygulamaya koydu ve bu durum limanlarda gecikmelere neden oldu ve bazı İngiliz ihracatçıların en azından başlangıçta bloğa satış yapmayı bırakmasına neden oldu.
Öte yandan kontrollerin ne sıklıkta yapılacağına ilişkin bilgi karmaşası da sürüyor. Hükümet “pragmatik bir yaklaşım” izleyeceğini ve ithalatta önemli bir aksamanın beklenmediğini açıkladı.
Hükümet, yeni sınır kurallarının ithalatçıların maliyetlerini yılda 330 milyon £ artıracağını ve gıda enflasyonunu üç yıl içinde yalnızca %0,2 artıracağını tahmin ediyor.
İngiltere'de gıda enflasyonu, artan enerji maliyetleri, iş gücü sıkıntısı ve Ukrayna'ya ihracatın aksaması nedeniyle Mart 2023'te yüzde 19,2 ile 45 yılın en yüksek seviyesine çıktı, ancak Mart'ta yüzde 4'e geriledi.