Çin medyası, Hamas ile El Fetih ve İslami Cihad'ın da aralarında bulunduğu Filistinli grupların “ulusal birlik” konusunda bir anlaşma imzaladığını duyurdu.
Filistinlilerin 17 yıldır süren iç bölünmüşlüğünü sona erdirmek amacıyla Çin'in başkenti Pekin'de bir araya gelen Hamas ve El Fetih temsilcilerinin ulusal uzlaşı görüşmelerinde anlaşmaya vardığı açıklandı.
Çin devlet medyasının Salı günü bildirdiğine göre Hamas ve El Fetih, yıllardır süren anlaşmazlığa son vermek amacıyla Pekin'de bir bildiri imzaladı. Bu adım, taraflar arasındaki derin uçurumun çözümüne yönelik bir adım olarak görülüyor.
Hamas heyetinin temsilcisi Musa Ebu Marzook Salı günü düzenlediği basın toplantısında “barış sürecini” tamamlayacak bir anlaşmanın imzalandığını söyledi.
“Tarifi mümkün olmayan bir dönüm noktasındayız. Halkımız mücadelesine devam ediyor.”
Çin devlet yayın kuruluşu CCTV'ye göre iki grup, “Filistin'deki bölünmeyi sona erdirmeyi ve birliğini güçlendirmeyi” amaçlayan Pekin Deklarasyonu'nu imzaladı.
Çin televizyon ağı CGTN'nin Weibo sosyal medya platformunda yer alan bir gönderiye göre, iki rakip Filistinli grup ve diğer 12 siyasi hareket, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ile bir araya gelerek geçen Pazar günü başlayan görüşmeleri tamamladı.
Çin, İsrail-Filistin çatışmasında geleneksel bir diplomatik arabulucu değil ve Gazze'deki mevcut savaşı sona erdirme çabalarına doğrudan katılmadı.
Çin'in arabuluculuğunda imzalanan deklarasyon, tarafları birleştirmeyi amaçlayan bir dizi görüşmenin sonucu.
Önceki başarısız açıklamalar, Çin'in aracılık ettiği görüşmelerin gerçekten bir çözüme yol açıp açmayacağı konusunda şüpheleri artırmıştı.
Ateşkes sonrası belirsizlik sürüyor
Bu gelişme, İsrail ve Hamas'ın dokuz aylık savaşı sona erdirmeyi ve Hamas'ın elinde tuttuğu düzinelerce İsrailli rehineyi serbest bırakmayı amaçlayan uluslararası destekli bir ateşkes önerisini değerlendirdiği bir dönemde geldi. Ancak anlaşma imzalansa bile savaş sonrasında Gazze'nin nasıl şekilleneceği belli değil. Çünkü İsrail, Hamas'ın Gazze'nin yönetiminde herhangi bir rol üstlenmesine kesinlikle karşı çıkıyor.
Geçtiğimiz Ekim ayında Gazze'ye yönelik saldırılar başladığından bu yana Hamas yetkilileri, partinin Gazze'yi yönetmek istemediğini söyledi ve Filistin'deki çeşitli siyasi hareketlerin üzerinde anlaşmaya varacağı bir teknokrat hükümetin kurulması yönünde çağrıda bulundu. Bu hükümet Gazze ve Batı Şeria'da seçimlere hazırlanacak ve birleşik bir hükümet kurmayı hedefleyecek.
Pekin'deki son görüşmelerin ardından yayınlanan ortak bildiride hükümetin nasıl ve ne zaman kurulacağına ilişkin hiçbir ayrıntı verilmedi ve bunun ancak “fraksiyonlar arası bir anlaşma” ile mümkün olabileceği belirtildi.
Hamas ve El Fetih, Hamas'ın Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas yönetimindeki El Fetih müttefik güçlerini Gazze'den sürdüğü 2007'den beri rakipler.
Abbas liderliğindeki El Fetih hakimiyetindeki Filistin Yönetimi, işgal altındaki Batı Şeria'nın bir kısmını kontrol ediyor.
2006 yılında genel seçimleri kazandıktan sonra Hamas, Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas ile birlik hükümeti kurmak için görüşmelere başladı. İki taraf, Hamas'ın da dahil olduğu bir birlik hükümeti altında Filistin Yönetimi ile İsrail arasında 1993'te imzalanan barış anlaşmasına “saygı gösterme” konusunda anlaştı. Ancak İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD), birlik hükümetini tanımayı reddetti ve ekonomik yaptırımlar uyguladı.
Hamas ile Abbas'ın El Fetih grubu arasında çıkan ve Hamas'ın 2007'de Gazze'nin kontrolünü ele geçirmesiyle sonuçlanan çatışmaların ardından hükümet hızla çöktü. El Fetih bölgeden tamamen çıkarıldı.
Benzer bir süreç Batı Şeria'da da yaşandı. El Fetih destekli savaşçılar Hamas yanlısı silahlı kişileri bölgeden uzaklaştırdı.
O tarihten bu yana El Fetih, Batı Şeria'daki Filistin Ulusal Yönetimi'nin kontrolünü elinde tutuyor ve aynı zamanda bölgedeki Filistin mülteci kamplarını da yönetiyor.
Grupların iktidar için çekişmesi ve Batı'nın, Hamas'ı açık bir şekilde terör örgütü olarak tanımayan herhangi bir hükümeti kabul etmeyi reddetmesi nedeniyle aradaki boşluğu kapatmaya yönelik defalarca yapılan girişimler başarısızlıkla sonuçlandı.
ABD Başkanı Joe Biden'ın yönetimi, savaş sonrası Gazze'yi yönetecek yenilenmiş bir Filistin Yönetimi planlıyor. İsrail bu fikri reddetti ancak Gazze'yi kimin yöneteceği konusunda net bir öneride bulunmadı.
Hamas'la ittifak halindeki daha küçük bir militan grup olan Filistin İslami Cihad, Salı günkü görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada, “İsrail'i tanıdığını ima eden her türlü formülü açıkça veya zımnen reddettiğini” ve “Kurtuluş Örgütü'nün Filistin'in İsrail'i tanıma kararını reddettiğini” söyledi. geri alınmasını istedi.