Sigorta başlangıç yılına göre değişen emeklilik sistemi, 1994, 2008 ve 18 yıllarında işe başlayanlar için alternatif erken emeklilik fırsatları sunuyor. 3.600, 4500 ve 5.400 günlük prim üzerinden oluşturulan sistemlerle, bazı şartları yerine getiren vatandaşlar daha erken emeklilik imkânı elde edebilecek. Yaş, prim günü ve sigortalılık süresi gibi kriterler dikkate alınarak belirlenen bu düzenleme, milyonlarca çalışan için farklı emeklilik yollarını gündeme getiriyor.
Giriş tarihine göre emeklilik şartları tekrar düzenleniyor
SGK düzenlemelerinde yapılan son yeniliklerle, sigorta başlangıç yılına göre emeklilik koşulları yeniden düzenleniyor. 1994, 2008 ve 2018 yıllarında işe giren sigortalılar için 3.600, 4.500 ve 5.400 günlük prim üzerinden kısmi emeklilik imkânı sunuluyor. Yaş ve hizmet yılı dikkate alınarak oluşturulan bu sistemler, daha kısa sürede emekli olmayı hedefleyen vatandaşlara seçenekli sistemler getiriyor.
3600, 4500 ve 5400 günle emeklilik hesabı
Türkiye’de SGK sistemi, sigorta giriş tarihine göre şekilleniyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi önemli tarihlerde sigortalı olanlar için farklı prim günleriyle erken emeklilik yolları sunuluyor. SGK sisteminde yer alan bu formüller, primi eksik olan ya da çalışma süresi sınırlı kalan sigortalılara emeklilik kapısını aralıyor.
94 yılı öncesinde 3600 günle erken emeklilik
09.09.1999 tarihinden önce sigortalı olan kişiler, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 gün prim şartlarını yerine getirdiğinde erken emeklilik imkânı elde edebiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 50, erkek sigortalılarda ise 55 olarak uygulanıyor. Kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu model cazip bir seçenek sağlıyor.
2008 girişlilere 4500 prim günü modeli
1999 sonrası sigorta girişi yapılan sigortalılar için kısmi emeklilik şartları daha ağır. Bu kişiler, 4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi ile emekli olabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkekler 60 yaşında emekli olabiliyor. Bu sistem, prim ödemelerini aksatmayan ancak uzun hizmet süresine ulaşmakta güçlük yaşayan vatandaşlara önemli bir avantaj sağlıyor.
2018 sonrası girişlerde 5400 günlük model
2008’den sonra SGK kaydı açılanlar için en ağır erken emeklilik şartları geçerli. Bu çalışan kişiler için 5400 prim günü ve 25 yıl çalışma süresi gerekli. Kadınlar 58, erkek sigortalılar 60 yaşında emekli olma hakkı elde ediyor.
Engelli vatandaşlara özel erken emeklilik hakları
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az yüzde 40 sağlık raporu bulunan çalışanlar, vergi indirimi hakkı ile yaş şartı olmadan emekliliğe hak kazanabiliyor. Prim günü ve çalışma yılı, rapor yüzdesine bağlı olarak değişiyor:
– %40 ila %49 arası için on sekiz yıl ve 4100 gün,
– %50–59 arası için 16 yıl ve 3700 gün,
– %60 üstü için 15 yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilikte sağlık raporu şart
Çalışma gücünün %60’ını kaybeden çalışanlar, resmî rapor ile 1.800 gün prim temelinde malulen emekli olabiliyor. Bu uygulama, sadece iş gücü kaybı kalıcı olan kişiler için uygulanabilir. Emeklilikten sonra yeniden işe başlama durumunda maaş kesiliyor.
Engelli çocuğu olan annelere destek
Bakım yükü taşıyan anneler için özel bir avantajlı sistem devrede. Bu annelerin prim günlerine her yıl için %25 artış sağlanıyor. Aynı zamanda bu ek primler, emeklilik yaşından düşülüyor. Böylece kadınlar daha erken emekli olma hakkı elde ediyor.
Uzun vadeli emeklilik planı
-
Emeklilik yaşınızı, ilk SGK girişinize göre hesaplayın.
-
Eksik günlerinizi, borçlanma seçenekleriyle tamamlayın.
-
Engelliyseniz, malulen emeklilik gibi özel hakları inceleyin.
-
Engelli evladınız bulunuyorsa, prim artış haklarından yararlanarak emeklilik yaşınızı kısaltabilirsiniz.