VPN nedir, nasıl kullanılır?

İstiklal Caddesi’nde dün düzenlenen bombalı saldırıdan derhal sonrasında Radyo ve Tv Üst Kurulu (RTÜK), patlamaya ilişkin gösterim yasağı getirdi ve peşinden Türkiye’de web erişimi sınırlandı.

Küresel web erişimi sorunlarını takip eden Netblocks oluşumu, patlamanın ve gösterim yasağının peşinden Türkiye’de Instagram, YouTube, Feysbuk ve Twitter’a erişimin yavaşlatıldığını ya da bazı web sağlayıcılar tarafınca tamamen durdurulduğunu aktardı.

Informasyon Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) da, patlama sonrası ortaya çıkan “aykırı görüntülere” ilişkin toplumsal medya platformlarında ülke genelinde bant daraltma uygulaması yapıldığını duyurdu.

İngilizcesi bandwidth olan bant genişliği ifadesi, internetle bağlantı halinde olan herhangi bir cihazın belirli süre dilimi kapsamında alabileceği veri miktarını anlatmak için kullanılıyor.

Ekim sonunda kabul edilen “dezenformasyon” yasası ile web trafiği bant genişliğinin daraltılması sonucu verilmesi mümkün.

Bu kısıtlamayı aşmanın tek yolu ise VPN kullanımı ve Türkiye’de sosyal medyada erişim barajını aşabilmek için VPN ile ilgili fazlaca sayıda paylaşım yapılıyor.

Peki VPN nedir, nasıl kullanılır?

VPN, İngilizce’de ‘virtual private network’, doğrusu sanal hususi ağ anlamına geliyor.

Düzgüsel şartlarda kullandığımız cihazlar, web servis sağlayıcımız vesilesiyle direkt internete bağlanırken VPN, cihazımız ile bir başka bilgisayar içinde güvenli bağlantı kurarak hususi bir ağ oluşturuyor.

Böylece bir başka cihazın web bağlantısını kullanarak internete erişmiş oluyoruz.

Bu sayede de kimliğimiz ve web aktivitemiz gizli saklı kalabiliyor.

VPN’ler masaüstü bilgisayarlarda, laptoplarda, tablet ve telefonlarda, çoğu zaman kurumsal emek verme ortamlarında çalışanların ofis dışındayken ve uzaktan çalışırken hususi işletim sistemlerine güvenli bir halde erişebilmesi için kullanılır.

Sadece VPN’ler bununla birlikte kullananların çevrimiçi aktivitelerini başka ülkelerdeki bilgisayarlara yönlendirerek devletlerin web erişimine uyguladığı sıkıdüzen ve kısıtlamaları aşmak için de etkili olabiliyor.

Mesela belli bir ülkede telif hakkı olmayan bir filme VPN vesilesiyle ulaşmak mümkün olabiliyor.

Bazı ülkeler VPN sunucularını engellemeye çalışsa da sürekli yenileri ortaya çıkmış olduğu için erişimi tamamen kısmak bir çok süre mümkün olamıyor.

Öteki taraftan bazı VPN sunucuları, kullanıcılarının bilgilerini kaydettiği için tam gizlilik sağlanamayabiliyor.

Sadece VPN, kullananların IP adresini saklayarak gizliliği ve güvenliliği artırdığı için tercih ediliyor.