Dünya ekonomisi 2022’de Kovid-19 salgınının 2 yıl süresince devam eden etkilerinden kurtulmaya fırsat bulamadı.
Şubat 2022’de süregelen Rusya-Ukrayna savaşı benzer biçimde küresel etkenlere bağlı gelişmeler sonucu enflasyon oranlarında görülen büyük yükselişlerin yanı sıra besin ve enerji fiyatlarındaki aşırı artışlar, ülke ekonomilerinde genel anlamda daralmalara yol açtı.
Sadece küresel kriz, bilhassa Körfez İşbirliği Konseyine (KİK) üye Arap ülkeleri için adeta fırsat oldu.
Batı dünyasının Ukrayna’ya destek bağlamında Rusya’ya uyguladığı yaptırımlar sebebiyle artan petrol fiyatlarından en oldukça yararlanan ülkelerin başlangıcında dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Suudi Arabistan ve öteki Arap ülkeleri geldi.
Ukrayna’daki savaşın yol açmış olduğu etkisinde bırakır sonucu Körfez bölgesinde 2022 genelinde yüzde 6,9 ekonomik gelişme tahmin ediliyor.
AA muhabirleri, internasyonal gelişmelere bağlı olarak Brent petrolün varil fiyatının 140 doların üzerini kontrol etmiş olduğu 2022’de petrol ve organik gaz ihraç eden Arap ülkelerinin gelirlerini açık kaynaklardan derledi.
– SUUDİ ARABİSTAN BÜTÇESİ 2013’TEN SONRA İLK DEFA FAZLA VERDİ
Suudi Arabistan bütçesi geçen yıl petrol fiyatlarındaki artış yardımıyla 2013’ten beri ilk kez fazla verdi.
Maliye Bakanlığının Aralık 2022’te açıklamış olduğu verilere nazaran, 102 milyar riyallik (27,13 milyar dolar) bütçe fazlasının ülkedeki gayrisafi yurt içi hasılaya oranı yüzde 2,6 oldu.
Suudi Arabistan, Ukrayna-Rusya krizi sebebiyle fiyatların tavan yapmış olduğu 2022’nin ilk 9 ayında petrol ihracatından yüzde 83,68 artışla 253 milyar dolar gelir elde etti. Ülkenin 2021’in aynı dönemindeki petrol gelirleri ise 137,94 milyar dolar olmuştu.
Riyad’ın 2022 toplam gelirleri de, bundan önceki yıla nazaran ortalama yüzde 28 artarak 1 trilyon 234 milyar riyale (330 milyar dolar) ulaştı.
– KUVEYT BÜTÇESİNİN DE 9 YIL SONRA FAZLA VERMESİ BEKLENİYOR
Gelirlerinin yüzde 90’ından fazlasını petrolden elde eden Kuveyt’te de bütçenin 9 yıl sonrasında fazla vermesi planlanıyor.
Kuveyt El-Enba gazetesinin yayımladığı istatistiklere nazaran, 2022 bütçesinin baz almış olduğu petrol varil fiyatı averaj yüzde 28,74 yükselişle 103,5 dolara çıktı.
Ülkenin petrol gelirleri 2022’de büyük artış göstererek 30,9 milyar dinarı (ortalama 100 milyar dolar) buldu. Kuveyt 2021’de petrolden 16,7 milyar dinar (ortalama 54 milyar dolar) gelir elde etmişti.
– UMMAN YILLIK BÜTÇESİNİN 3 MİLYAR DOLAR FAZLA VERMESİ BEKLENİYOR
KİK üyesi Umman’da Maliye Bakanlığı, ilk verilere nazaran 2022 bütçesinin 1 milyar 146 milyon riyal (ortalama 3 milyar dolar) fazla vermesinin beklendiğini deklare etti.
Maliye Bakanlığının açıklamasında, petrol ihracatı yardımıyla 2022 gelirlerinin 14,234 milyar riyala (37 milyar dolar) ulaşmış olduğu aktarıldı.
– IRAK’IN GELİRLERİ 115 MİLYAR DOLARI AŞTI
Irak Petrol Bakanlığından 2 Ocak’ta meydana getirilen açıklamada, ilk verilere nazaran ülkenin 2022’de 115 milyar dolardan fazla gelir elde etmiş olduğu açıklandı.
Açıklamada, ülkenin geçen yıl 1 milyar 209 varil petrol ihraç edilmiş olduğu ifade edildi.
Irak Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Ammar Hamad da ülkenin döviz rezervlerinin 99 milyar doları aştığını aktardı. Hamad, döviz rezervlerindeki yükselişi petrol fiyatlarındaki artışa bağladı.
Irak’ın petrol gelirleri geçen yıl 75 milyar dolar, 2020’de ise 42 milyar dolar olmuştu.
– KATAR, KRİZİN ETKİSİYLE DOĞAL GAZ İHRACATINI ARTIRIYOR
Dünyanın önde gelen organik gaz üreticilerinden Katar, Rusya’nın Ukrayna’ya açmış olduğu savaşın peşinden organik gaz ihracatını artırırken, bu zamanda birçok uzun vadeli antak kalma yapmış oldu.
Sıvılaştırılmış organik gaz (LNG) üretimini 2026’ya kadar senelik 77 milyon tondan 110 milyon tona çıkarmayı hedefleyen Katar, bu amaçla yürüttüğü Kuzeydoğu Saha Genişletme projesinde Batılı ülkelerden Royal Dutch Shell, TotalEnergies, Exxon Mobil, ConocoPhilips ve Eni şirketleriyle ortak oldu.
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani de ülkesinin sıvılaştırılmış organik gaz üretimini, 2026’ya kadar yüzde 40 artırmayı hedeflediğini duyurdu.
Katar’ın haiz olduğu Qatar Energy ve Çin Petrokimya Şirketi (SINOPEC) içinde 27 yıl süreli LNG anlaşması, bu alanda meydana getirilen en uzun soluklu anlaşmalardan birisi oldu. Antak kalma kapsamında Katar’ın her yıl Çin’e 4 milyon ton LNG ihraç etmesi öngörülüyor.
– CEZAYİR’DE DOĞAL GAZ İHRACATI REKOR SEVİYEDE
Rusya’nın Ukrayna’ya açmış olduğu harp sonrasında değişik kaynaklar arayan Avrupa, coğrafi yakınlığı ve mevcut altyapı sebebiyle Cezayir’e yöneldi.
2022’de organik gaz ihracatını 56 milyar metreküple üstün dereceli seviyeye çıkaran Cezayir, Avrupalı yetkililer tarafınca en oldukça ziyaret edilen Arap ülkesi oldu.
İspanya ile Batı Sahra meselesi sebebiyle ilişkileri gerilmiş olan Cezayir, Tunus üstünden İtalya’nın Sicilya Adası, Fas üstünden İspanya ve bir diğeri de İspanya’nın güneyindeki Almeria bölgesine uzanan 3 ayrı organik gaz boru hattıyla Avrupa’ya bağlanıyor.
İtalya’ya organik gaz ihracatını 2022’de 25 milyar metreküpe çıkaran Cezayir, 2023-2024’te ise bu ülkeye 30 milyar metreküp ihracat hedefliyor. Cezayir, İspanya ile Batı Sahra mevzusunda yaşamış olduğu gerilime karşın, 5 milyar metreküple en büyük organik gaz ihracatçısı konumunu sürdürüyor.
Yeni organik gaz sahalarının keşfedildiği ve organik gaz ihracatında artışın planlandığı Cezayir’de bu yıl 99 milyar dolarlık ülke tarihinin en büyük bütçesi kabul edildi.
– LİBYA’NIN 2022 PETROL GELİRLERİ 22 MİLYAR DOLAR OLDU
Libya Merkez Bankasından meydana getirilen yazılı açıklamada, 2022’de petrol satışlarından 105,5 milyar dinar (22,01 milyar dolar) elde edilmiş olduğu açıklandı.
Açıklamada, 2021’de ise petrol gelirlerinin 103,4 milyar dinar olarak kayıtlara geçmiş olduğu hatırlatıldı.
Libya makamları, halihazırdaki günlük 1,2 milyon varil petrol üretim kapasitesini gelecek 3 yılda 2010 öncesindeki 1,6 milyon varil seviyesine yükseltmeyi hedeflediklerini belirtiyor.
Yoruma kapalı.