DP Genel Başkanı Uysal: Erdoğan ve mahiyeti kaybetmişlik sendromu içerisinde, Altılı Masa’nın ittifakla göstereceği her aday kazanır

Altılı Masa’nın 28 Kasım’daki toplantısına ev sahipliği meydana getirecek olan Demokrat Parti (DP) Genel Başkanı Gültekin Uysal, iktidara yakın, en iyimser anketlerde bile “Erdoğan’a oy vermem” diyenlerin oranının yüzde 55 bulunduğunu söylemiş oldu. BBC Türkçe’ye konuşan Uysal, “Altılı Masa’nın ittifakla göstereceği her cumhurbaşkanı adayının seçimi kazanacağını” savundu.

DP lideri Uysal, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’e “masayı terk et” çağrısı, seçimlerden sonrasında “sorunlu ülkelerle sil baştan” yapılabileceği açıklamalarını “nafile çabalar” olarak nitelendirdi. Uysal, “Ben hem Sayın Erdoğan’ın, hem de mahiyetinin kaybetmişlik sendromu içinde olduklarını görüyorum” dedi.

Uysal, 28 Kasım’da, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’e nazaran yapılacak anayasal ve yasal değişim paketi ile arkasından gerçekleştirilecek Altılı Masa toplantısı için gelecek hafta başından itibaren liderleri tek tek ziyaret edecek. 

DP lideri bu ziyaretler ve toplantı öncesi, BBC Türkçe’nin gündemine ilişkin sorularını yanıtladı.

-Fazlaca sıcak bir gelişmeyle başlamış olalım isterseniz. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’e “Altılı Masa’yı terk et” çağrısını siz iyi mi yorumladınız?

Tarzan zorda. Twit de attım hatta. Erdoğan’ın meseleye bakışı o. Siyasal yarar açısından bakmış olduğu için hiçbir ilkesel temelden perspektiften değerlendirmeye gereksinim yok. Yeter ki onların değirmemine su taşısın. Dün sayın  Akşener’e olmadık iftiralar atıyorlardı, neler neler söylediler. Bugün siyasal konjonktürde söyleyecek sözlerinin bitmiş olmasından kaynaklanıyor.  Bir kişisel iktidarın sürdürülmesi gayreti var. Ahbap çavuş ilişkileriyle acaba bu açığı kapatabilir miyim? Erdoğan yenildi, Türkiye’nin demografisinie yenildi. Verilen yetkiyi fırsatı  kötüye kullandılar . Fazlaca uzun soluklu iktidarların bu şekilde bir psikolojisi oluşur. Oturdukları koltuklar mülkiyetleri  haline gelir. O açıdan bakıyor.  Artık Türkiye’de geniş kitlelerde, Erdoğanın manyetiği haricinde olan kitlelerde bu karşılık bulmuyor. Onun için bir arayışı manyetiğinin haricinde olan kitlelerde karşılık bulmuyor.

Anadolu’da bir söz vardır, gönlü karda gezer diye. Erdoğan’ın da gönlü karda. Fakat Türkiye’de artık politika bu şekilde işlemeyecek.

-28 Kasım’da anayasal ve yasal reformlar komisyonunun çalışmasını açıklayacaksınız. Iyi mi bir formatta olacak?

Muhtemelen liderlerin de katılacağı bir sunum olacak. Bununla ilgili lüzumlu hazırlıkları yapacağız aslına bakarsanız. Şu anda arkadaşlarımız organize etmeye çalışıyor.  Heyecanı daha da yükseltmek hedefimiz. Elbet kamuoyu ile paylaşacağız. Katılımcılığı da esas olarak başta medya mensuplarımız olmak suretiyle sivil cemiyet, onun haricinde,  paylaşlar, yüreğindeki hasreti bitirmek için büyük bir umutla yapılacak açıklamalara gözünü kulağını vermiş yurttaşlarımızın hasretini dindirmek için bir çerçeve çizmeye çalışıyoruz.

-Altılı Masa toplantısı için de liderleri ziyaret edeceksiniz, gündeminizde neler olacak?

Evet haftaya başlayacağım.  Aslına bakarsanız yürüyen süreçlerimiz var. Gelişen hadiseler başta olmak suretiyle, genel başkanların değerlendirmeye gereksinim duyduğu meseleler olursa, onlar da gündeme alınacaktır.

-Geçen görüşmede BTP Altılı Masa’ya  dahil olma talebini de görüştünüz. Niçin kabul görmedi masadan?

Bu mevzuyla ilgili yorum yapmak istemem. Açıklamamızda aslına bakarsanız ihtiva ediyor verilecek cevabı. Bu tür birliktelikler bir tek bir aritmetik toplam değil. Mana bütünlüğünü, bir kimyayı oluşturmak… Dışlayıcı bir üslupla yorum yapmanın doğru olmadığını da biliyorum. O nedenle kamuoyunun oldukca iyi anlayacağı dille bu görüş de ifade edildi. Yalnız bir partiye hususi değil, genel bir tutum, genel bir ilke çerçevesi çizildi.

-Yalnız BTP özelinde değil, bundan sonrasında genişlemeye her türlü kapalı olunacak, yoksa partiler ayrı ayrı ortaklık yapabilir mi?

Olabilir,  siyasal partiler bireysel olarak düşünebilir. Türkiye’nin doğal bir zihni,  toplumsal tarihsel berraklaşacağı bir süreç var önümüzde. Her değişik fikrin partileştiği,  her kişisel kavganın partileştiği bir seviye var.  Doğrusu oldukca sıhhatli işlemeyen bir partiler düzeni var. Aslen Türkiye’nin aslolan problemlerinin sıklet merkezinin bulunmuş olduğu yer, işlemeyen demokratik parti düzenimiz. Doğrusu vekalet alanla vekalet veren ilişkisinin aslına bakarsanız kurulamayışı. Ve bu konjonktürde kurulan da pek oldukca siyasal parti var…

-Adaylık meselesini konuşmayı sevmiyorsunuz, fakat en eleştiri sorun de o. Sözgelişi sayın Akşener “kazanacak aday” olmalı diyor. “Kazanacak aday”, yöntem olarak iyi mi belirlenecek diye sorayım?

Çoğumuz siyasetin içerisindeyiz. Siyasetin doğal ölçüleri var, konjonktürel şartlar toplumsal psikolojinin çizdiği imkanlar var. Tüm bu tarz şeyleri değerlendirdiğimizde  terazinin bir tek iki kefesi yok, 80 kefesi var.  Türk tarihinin en eleştiri eşiğinde, devleti adeta tekrardan yapılandıracak, erkler arasındaki uyumdan tutalım, kişi devleti haline dönüştürülmüş devleti tekrardan dünya liginde futbol oynayan bir ülke haline getirmek… Bu açıdan kamuoyunun beklentisi ister istemez aday üstünden değerlendiriyor fakat ben muhalefetin en mühim gücünün adayla birlikte bir kadroyu koyabilme kabiliyeti olduğu kanaatindeyim. Bu ülkenin insan deposu  problemi yok. O noktada insanımızın beklentisini karşılayacak, Türkiye’nin,  dış politikasından ulusal güvenliğine, terörle mücadelesinden ekonomiye olmak suretiyle her sahada itimat verecek yönetecek bir kadroyu ortaya koyacak. O yüzden Demokrat Parti olarak ısrarla ifade ediyorum;  adayıyla, ekibiyle bir paket programı seçmenimizin önüne koyabileceğimiz kanaatindeyim. Kati suretle iktidarın bile en lehine çıktığını varsaydığı kamuoyu yoklamalarındaki araştırmalara ikimiz de bakıyoruz. “Asla Erdoğan’a oy vermem” diyen,  en iyimser anketlerde bile yüzde 55’ler gösterilirken, bu aşamada ben Altılı Masa’nın ortak iradeyle göstereceği her adayın kazanacağı kanaatindeyim. “Siyasetin etken halde içinde olan insanlardan olacak”

-Fakat İYİ Parti’de “Kılıçdaroğlu ile kazanamayız” şeklinde endişeler dile getiriliyor…

Bu çizdiğimiz çerçevede içinde Altılı Masa’nın ortak iradeyle göstereceği her adayın, bu seçimin galibi olacağını kuvvetle ifade ediyorum her yerde. Bu da kişisel siyasal angajmanla anlatılacak değil. Elbet iyinin düşmanı daha iyidir. Hem parlamento, hem de cumhurbaşkanlığı  seçiminin kazanılması için  hangi srateji,  hangi öncelik, hangi çerçevede hangi kadrolarla tüm siyasal partilerin bir simülasyonu, değerlendirmesi var.  Yeri zamanı vardığında açıklanır. Fakat ne iktidar istiyor diye,  ne bir ekip muhalif çevrelerin de bu şekilde bir mutlak hakikatin yegane temsilcisi hüviyetiyle yapmış olduğu bazı yorumlara nazaran değil.  İşte ‘adayınız kim?”. Doğrusu bugünden AKP’nin 2024 yılı Ankara Büyküşehir Belediye Başkanı adayını biliyor muyuz? Bu işin bir zamanlaması var önümüzde. Doğrusu seçim erkene çekilirse Erkene çekilse mayıs. Doğrusu tüm bunlar gökten göktaşı düşecek, yeni bir isim aday olacak değil. Siyasetin etken halde içinde olan insanlardan olacak.  O nedenle kamuoyunun bilmiş olduğu tanımış olduğu adlar, liderler,  kişiler,  erkek oyuncular liderlerden  birisi aday olacaktır.

-Konuşulan üç isim var Kılıçdaroğlu,  Yavaş, İmamoğlu. “Şu isim sorunsuz kazanır, aday olsa daha iyi olur”  dediğiniz bir isim var mı?

Ben adlar üstünden değerlendirme yapmıyorum. Ilke olarak da genel başkanlar olarak da isim konuşmadık. O tartışmalar, yeri zamanı vardığında  yapılır. O da kişisel hesapla değil. Zamanı yüklediği bir mesuliyet var. Türk demokrasisinin en sıkıntılı imtihanı ile karşı karşıyayız. Türkiye buradan kavgasız dövüşsüz çıkabilmenin yolunu arıyor. Burada tadı, kişisel ilk olarak tavır takınma imkanımız yok.

-Adaylık meselesinin masayı kilitlediği, dağıtabileceği yorumları yapılıyor. Siz bu şekilde küçük bir ihtimal görüyor musunuz?

  Altılı Altılı Masa’nın kılavuzu, Türk milletinin beklentileri. Bir koridora girildi, bu aşamada bazı beklentiler vardı ve o beklentileri daha yükseğe çıkardı Altılı Masa. O yüzden her birimiz demokrasiyi, kurallar teamüller ayrı zamanda mesuliyet rejimi olarak değerlendiriyoruz. Bu sorumluluğun bilincindeyiz. Doğal bunlar siyasetin magazini içinde de değerlendirilebilir. İktidarı savunmayı iş edinmiş  her akşam her sabah kimi gazeteler,  televizyonlarda, Altılı Masa’nın talibi, CHP’nin kendi iç işleyişinden, belediye başkanlarından başlayarak, bu tarz şeyleri sakız haline getirerek değerlendirmeler yapıyorlar. Oysa Türkiye, dörtnala felakete gidiyor. Fakat ben hiçbir şekilde masanın dağılma ihtimalini görmüyorum doğal.

-Başörtüsüne ilişkin anayasa değişikliği mevzusunda iyi mi bir tutum alacaksınız?

İktidarın, Türkiye’nin ortak değerleri haline gelmiş bir ekip meseleleri, “gollük pas” parantezi içinde değerlendirdiğini biliyoruz. Onlar için her şey bir kişinin iktidarının devamı için aparat. Zamanı de cephane olarak kullanmak da aparat. Sayın  Erdoğan tüm krizlerde,  2007, 2010’da,  hep referandumlar yöntemiyle, kitleleri sanal bir bölünmeyle, çatışma ikliminde siyah-beyaz arasına sıkıştırarak arkasında toplamayı başardı. Fakat ben artık vatandaşımızın birinci öncelikli gündeminde bu çözülmüş meselenin bulunduğunu düşünmüyorum. Bugün asla kimse saçma sapan bazı yorumlamalar yaparak, kamudan eğitim hakkından dışlayıcı bir zihniyete haiz değil. Fakat TBMM’ ye teklifi verdiklerinde her siyasal parti, Altılı Masa  da bu tarz şeyleri  yine değerlendirilir.

-Doğrusu teklifi bir görelim ona nazaran tutum alırız mı diyorsunuz?

Doğal. İktidarın stratejisi belli. Sayın Erdoğan’ın,  bir referandum yöntemiyle bugün Türkiye’nin can çekiştiği, iktisat başta olmak suretiyle,  bu alanlardaki sorunları perdelemek gayreti var. O açıdan iktidarın bu perdeleme gayretlerine karşı bir akıl yürütmek lazım. Ikimiz de bu değerlendirmeleri yapacağız. . Sayın Erdoğan’ın, “bana bir referandum mevzusu bulun, referandum mevzusu bulun” diye söz söylediği ifade ediliyor kimi rivayetlere nazaran. Burada maksat belli. O değirmene hizmet etmemek lazım. Diğer tarafta da kitlelerin zihninde bir manüplasyona da olanak vermemek lazım. Doğal anayasa değişikliği görüşülme usulü, oylanma usulü, siyasal partilerin bağlayıcı karar alamaması şeklinde pek oldukca değişik mahiyeti var. Tüm bu tarz şeyleri da göz önünde bulundurmak lazım.

-AKP’nin anayasa değişikliği için HDP’nin kapısını çalması, Selahattin Demirtaş’ın jetle aile ziyaretine izin verilmesi… “Seçim hesabı” yorumları yapılmış oldu, siz iyi mi değerlendirirsiniz?

Var doğal. Yalnız yurt içi değil, yurt dışı denklemde de Şimal Irak yönetimi, Neçirvan Barzani  üstünden de bazı teşebbüslerin yapıldığı şeklinde bazı bilgilere sahibiz. Sayın Erdoğan, bu ilişkilerle perdenin önü perdenin arkası… Sayın Akşener’e bugün yapmış olduğu çağrıyla da görülüyor.  Fakat ben bunların nafile çabalar olduğu kanaatindeyim.

-Seçimden sonrasında “sorunlu ülkelerle ilişkilerde silbaştan” yapabileceğini de söylemiş oldu…

– Söylediğim şeklinde gönül karda gezer. Fakat ben hem Sayın Erdoğan’ın hem de mahiyetinin bir kaybetmişlik sendromu içinde olduklarını görüyorum. Fakat kuyruğu dik tutmak için ellerinden geleni yapacaklardır.

-Yeni bir açılım sürecinin işareti olabilir mi?

Yok. Sayın Erdoğan, için hiçbir kırmızı çizgi yok. Tek kırmızı çizgisi kendi iktidarını devam ettirebilmek. Onun için hiçbir sınır tanımadan her tercihi yapabilir. Bugün ak söylediğine, yarın kara diyebilir. Hiçbir probelm yok. Türkiye’de problemimiz aslına bakarsanız o noktada. Doğrusu anayasa yasalar da dahil olmak suretiyle iktidara yakınlığınız uzaklığınızla, iktidarın değirmenine su taşıyıp taşımadığınıza nazaran değişiyor.

-Seçim güvenliği de Altılı Masa’nın mühim mevzu başlıklarından. Bu oldukca eleştiri seçimler için hangi önlemler masada.

Doğal yakın dönemde bazı uygulamalar var. İstanbul seçimi oldukca turnusol testi aslen seçim güvenliği ile ilgili. YSK’nın iyi mi siyasallaştığıyla ilgili. Onları yapacaklardır. Fakat  biz tüm olumsuzluklara karşın, sandığa giden her vatandaşın oyuna haiz çıkması noktasında bir irade konulacağını düşünüyorum. Altılı Masa çevresinde bir araya gelmiş siyasal partiler olarak metropollerde Cumhur İttifakı ile farkı açmanın bu seçim güvenliği ile ilgili en mühim etkinlik olduğu kanaatindeyim. Doğu, Güneydoğu’da, kolluk kuvvetleri eliyle geçen seçimlerin manüple edilmiş olduğu fikri hepimizde ortak kanaat. Zira bir siyasal parti ile rekabet etmiyoruz, adeta devletle rekabet eder hale geldik. Kamu imkanlarının kaynaklarının iyi mi bir siyasal partinin emrine verildiğini görüyoruz.  Türkiye’de özgür rekabet iklimi aslına bakarsanız yok. Fakat biz tüm bunlara karşın, demokrasi diyoruz..

-Siz geçen seçimde İYİ Parti listelerinden seçime girdiniz. Siz ne yapacaksınız, bu kez hangi partiyle ittifak içinde olmuş olursunuz?

Parti olarak biz kendi hazırlıklarımızı yapıyoruz. Biz Demokrat Parti olarak Millet İttifakı içinde fakat İYİ Parti ile seçime girdik. Her siyasal partinin kendi varlığını ortaya koymak, kendi özelinde seçime gitme çabası var. Fakat önümüzdeki süreçte d’hont sistemi ile ilgili  değişen şartlar var. Onun için en temel hedefimiz, yürütmeyi, cumhurbaşkanlığını kazanmak fakat diğer tarafta da TBMM’de iktidarın bir mühendislik içeren seçim sistemi düzenlemesine karşı azami neticeyi alacak bir formül de üretmek. O açıdan tüm siyasal partiler kendi hazırlığını yapıyor. Parti olarak ikimiz de hazırlığımızı yapıyoruz.

-CHP’nin tüm partiler tek bir siyasal parti çatısı altında ittifak yaparsa en yüksek milletvekili çıkarma şeklinde bir formülü konuşulmuştu . Sizce iyi mi bir ittifak modeli olmalı?

Şimdi yakın siyasal tarihimizde oldukca yerleşik olmayan pratikler bu seçimde olabilir,  olasılık dahilindedir. Doğrusu her siyasal partinin her seçim çevresinde aday gösterildiği değil de, bir ihtimal değişik seçim çevrelerinde değişik siyasal partilerin listelerinin olduğu, bir ihtimal tek bir ihtimal üç sıralama… Onu bilemeyiz. Fakat tüm bu formülasyon için oldukca ince işçilik yapmak lazım.

-Zaman daralmıyor mu bu ince işçilikler için?

Hayır, geniş bir zaman var. Siyasette 24 saatin uzun olduğu sözü dualarla yadedelim, Cumhubaşkanımız Süleyman Demirel’in sözüdür. Siyasal partilerin aslına bakarsanız zihinlerinde pek oldukca hazırlığı var. Onun için süre sıkıştırıyor diye bakmamak lazım.